Link castellano

2016(e)ko azaroaren 18(a), ostirala

Erromatar garaiko itsasargiak

Erromatarren aurretik zeuden itsasargien erreferentzia historikoak gutxi badira, ez da gauza bera gertatzen erromatar garaiko itsasargien erreferentziei dagokienean. Garai hartan hogeitik gora bazirela konfirmatu da eta horrek ideia bat ematen du zer nolako garrantzia edukitzera iritsi ziren.

Dauden datuen arabera, haien inguruko ezagutzak nagusiki hiru oinarritatik jaso dira: adierazpen grafikoak (txanponak, grabatuak eta mosaikoak), idatzizko aipamenak eta deskribapenak, eta itsasargi haietako batzuetatik hobeto edo okerrago kontserbatuta dauzkagun aztarnak.

Datu horiek adibide adierazgarrienen kasuetan soilik gordetzen dira, izan liteke bere balio arkitektoniko edo historikoagatik aipatuak izatea justifikatuta zegoela, edo eraikinaren sendotasunagatik denboraren joanean zutik jarraitzea ahalbidetu diela. Horrela, beste eraikin apalago batzuk desagertu egingo ziren beren kokapenagatik eta elementu naturalen edo gerren eraginez, eta horrek esan nahi du gaur ezagutzen direnak baino dezente gehiago izango zirela.

LDorreen egiturak, orokorki, ez daude eredu espezifiko baten arabera eraikiak. Forma zilindrikoak, konikoak eta prismatikoak, sekzio konstante eta beherakorrekin eta solairu bat edo gehiagokoak, eta kokatzen zireneko zonaldearen arabera, egonkortasun eta sendotasun, altuera eta neurrien irizpideari gehiago erantzuten zioten tipologia normalizatu bati baino.

Argiztapenerako sistemarik arruntenak egurrez eginiko sua eta oliba-oliozko lanparak ziren.

Espainia, Italia, Frantzia, Ingalaterra, Grezia eta Asia eta Afrika iparraldeko kostak izan ziren itsasargi erromatarren kokalekuak. Garrantzitsuenetako batzuk hauek dira:
- Italia: Ostia, Messina eta Pozzuoli itsasargiak.
- Asia eta Afrikako itsasargiak: Kartago, Leptis Magna eta Laodicea.
- Frantzia: Turris Ardens eta Forum Julli.
- Ingalaterra: Dover-ko itsasargia.
- Espainia: Herkulesen Dorrea.


HERKULESEN DORREA
Coruñako iparraldean, 57 metro altuerako muino baten gainean, Herkulesen Dorreko itsasargia dago, plataforma zirkular batean zimendatua, herri eta zibilizazio ugari pasatuz nola joan diren begira.

Itsasargia, ziurrenera, K. o. I mendeko bigarren erdian edo II mendeko lehen urteetan eraiki zen Trajano enperadorearen aginduz. Arkitektoa Cayo Servio Lupo izan zen eta itsasargi, gotorleku eta talaia bezala erabili izan da.

Eraikin berezi honek lau angeluko planta du eta guztira 55 metro ditu, horietatik 34,38 metro erromatarrek eraikitakoa da eta 21 metro erantsi zitzaizkion 1789an eginiko berritze lanetan, itsasoko seinaleztapen sistema modernizatzeko egin ziren eta.

Kanpo aldetik, egitura prismatikoa ageri du eta horren gainean dorre oktogonala, izkinetan sekzio triangeluarreko errefortzuekin, oinarri koadratuaren hasiera leunduz. Dorrearen lehen gorputz honi beste bat eransten zaio, altueran beherakorra, lanpara indartsua daraman linternaren oinarri bezala balio duena.

Linterna daraman farola 1804an eraiki zen. Bere aldamenean jasotzen den dorretxo zilindrikoak eskailera kiribilak gordetzen ditu eta aldi berean tximistorratza babesten du. Lanparak, 20 segundoan behin, lau distira zuri egiten ditu eta 23 itsas miliatara iristen da.



Energia olatuek sustatuta


iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina