Roquetas de Mar-eko itsasargi zaharra

Antzinako itsasargi hori herriko argia izateko eraiki zen, portua non zegoen adierazteko. Roquetas-eko hondartzan dago, herriaren hego aldera, Santa Ana gazteluaren hondakinen ondoan (36°45'11.9"N - 2°36'22.5"W). 1863ko abenduaren 31n inauguratu zen argi zuri finkoaren itxura eta 9 miliatako irismenarekin, eta lur gainetik 17,5 metroko altueran eta itsas gainetik 9.5 metrotara kokatuta.

Eraikina solairu errektangular bakarrekoa da, itsas aldera ematen duen aldeko horman erdi-sartutako kono-enbor formako dorrearekin eta 12 aurpegiko linterna poligonalaz errematatua, zuriz margotuta.

Urte batzuk baziren itsasargi horren efikazia zalantzan jarrita zegoena, izan ere haren lanpararen argi finkoa herriko argiekin nahasten zen eta, bestalde, portuko kai muturra luzatzeko obrak zirela eta balizamendu bat jarri beharra egon zen hura markatzeko. Beraz, 1945 urtean kentzea erabaki zen eta haren ordez portuan kolore gorriko argi bat jarri zen, dikearen muturrean. Maiatzaren 10a izan zen zerbitzuan egon zeneko azken eguna.

Eraikin hori azkeneko urteetan etxebizitza bezala erabili izan da herriko portu barrutiko arduradunarentzat, instalazio berriak eraiki ziren arte. Orduan, eraikin horren inguruan berritzeko proiektu bat egin zen eta horrek ahalbidetu zuen eraikin eder hori berreskuratzea hasierako itxura bikainarekin.

Behin obrak amaituta, eraikin hori Roquetas de Mar-eko Udalari utzi zitzaion helburu kulturaletarako erabiltzeko. Ordutik itsasargi horretan era guztietako erakusketak eta jarduerak egiten dira. Horretarako bi areto desberdin dauzka erabilgarri.

San Telmo Gazteluko Itsasargia

Torrejon punta izeneko harkaitzezko malkar baten gainean kokatuta, Almeriatik Malagara doan errepide nagusian dago, San Telmo gazteluaren gainean (36°49'42.8"N - 2°29'31.2"W). Bere dorre almenaduna, 7 metroko altuerakoa, linterna zilindriko bat hartzeko egokitu zen. Bere barnean optika bat dago, prisma hexagonal bat dena.

Amildegitik ia zintzilik, 1976an hasi zen lanean, eta itsasotik 77 metrora igo zuen bere foku-planoa, 12 segundoan behin bi distira dituen ezaugarria emanez eta 19 miliako irismenenarekin.

Harkaitz berean nolabait zizelkatuta dagoen eskailera batek errepidearen mailatik sarrerako ateraino eramaten du.

Almeriako itsasargia

Almeriako itsasargia (36° 49' 33.11'' N - 2° 27' 52.136'' W) 1925eko uztailaren 22an inauguratu zen. Bere dorre zuriak, gorriz margotutako linternarekin, 12 metroko altuera du eta Almeriako portuko mendebaldeko dikearen gainean dago, itsas mailatik 19 metroko altuera fokala lortuz.

Itsasargia, kolore zuriko dorre hexagonal polit bat da, hiru gorputzez osatua: erlaitz hegaldatua balkoi txikiarekin, dorre zilindrikoa eta muntatzaile helikoidalen linterna. Lehen gorputzean azulejuz egindako apaingarriak daude, Andaluziako farorik originalenetako bat bihurtzen dutenak.

Itsasargi honen aurrekariak 1861. urtetik datoz eta lehenengo proiektua argi probisional bat kokatzea zen kaiaren muturrean eta 1865eko maiatzaren 15ean inauguratu zen. Kaiko lanak aurrera zihoazenez, argia atzean geratzen zen eta laster ordezkatu behar izan zen. Irtenbidea, zaindariaren gela barne hartzen zuen itsasargi mugikor bitxi bat eraikitzea izan zen. 1922ko maiatzean egin zen egungo itsasargiari dagokion behin betiko proiektua.

Gaur gaurkoz, portuko ababorreko argi gisa jarduten du.

Gata Lurmuturreko Itsasargia

2. ordenako itsasargi hau lurmuturraren puntarik irtenenean dago, San Frantzisko Paulakoaren gaztelu zaharra egon zen lekuan (38º 43 'N – 2º 11' 2 '' W).

Militarren, itsas armadaren eta obra publikoen arteko 10 urteko eztabaiden ondoren, itsasertzeko bateria bat hondakin haietan eta itsasargian jartzeko, eta hasierako eraikuntza lanak hutsean geratu ondoren (muinoak eta gazteluak nabarmen baitzuten argia), 1861ean behin betiko proiektua onartu zen, itsasargia 1863ko apirilaren 30ean piztuz. Optika birakari bat eta oliba oliozko lanpara bat zeukan eta argi finkoaren itxura ematen zuen, 30 segundoan behin eklipseak ezarriz eta 19 miliatako irismena zeukan. 1882ko abuztutik aurrera itsasargiko lanpara parafinaz elikatu zen eta 1902az geroztik petrolioz. 1914ko azaroan argi mota horren ordez, presiopeko petrolio-lurrunezko goritasun-lanpara jarri zen. 1917an distira distantziakide azkarretan finkatu zen behin betiko itxura. Hori lortzeko, aparatua eta biraketa-mekanismoa eraberritu ziren.

1973ko azaroan irrati bidezko itsasargia martxan jarri zen eta bi urte geroago argi-instalazio berri bat estreinatu zen 30 miliatarainoko argi-distira zuriak emateko. Itsas mailatik 51 metroko altueran dago argi-fokua, eta lur mailatik 18 metrora. Laguntza sistemak osatzeko, 1978an hasi zen martxan 7 miliako irismena zuen sirena bat.

Almeriatik 27 kilometrora, kostaldea inguratzen duen errepidetik iristen da, San Migeleraino eta La Fabriquillaraino, eta asfaltatutako errepide estu batetik jarraitzen du, itsaslabarraren gainetik inguratzen duena, lurmuturraren eta bere inguruen ikuspegi bikaina deskubritu arte. Itsasargia itsasoaren zatirik irtenenean dago, mendi idorren eta ur kristalinoen esparruan.

Bere historian zehar gertatutako gertakarien artean, aipatzekoa da 1917ko abenduan gertatu zen gertaera bitxi bat. Lanpararen eiektoreen garbiketak (sarri egiten zen lan hori eta bitartean argia une batez murriztu egiten zen) zerbitzu sekretu britainiarrei susmarazi zien Alemaniako itsaspekoei seinaleak helarazteko erabiltzen zela itsasargia.

Era berean, 1937ko uztailean izandako aireko eraso baten ondorioz, hainbat kalte gertatu ziren, eta dorrezainek bonbardaketen aurkako babesleku bat eraikitzea eskatu zuten. Onartu ere egin zen, baina ez zen gauzatu.